تغذیه با شیر مادر به جلوگیری از ابتلا به دیابت پس از زایمان کمک می کند

29 آوریل 2020 - تیمی از محققان کره جنوبی دریافتند که شیردهی می تواند شیوع و خطر ابتلا به دیابت پس از زایمان را کاهش دهد. محققان دریافتند که شیردهی باعث افزایش توده و عملکرد سلولهای بتا پانکراس از طریق تولید سروتونین می شود. محققان اظهار داشتند که بهبود مداوم سلول های بتای لوزالمعده، که حتی پس از قطع شیردهی ممکن است سالها دوام داشته باشد، علاوه بر تأمین مزایای سلامت برای نوزادان، باعث بهبود سلامت متابولیکی مادران نیز می شود.

بارداری با افزایش وزن و افزایش مقاومت به انسولین، بار متابولیکی قابل توجهی را به زنان تحمیل می کند. عوامل مختلف دیگری از جمله سابقه ی دیابت حاملگی، سن مادر و چاقی، بیشتر بر خطر ابتلای زنان به دیابت بعد از زایمان تأثیر می گذارد و خطر ابتلا به دیابت را پس از زایمان در زنانی که به دیابت حاملگی مبتلا بوده اند و یا زایمان های مکرر داشته اند، افزایش می دهد.

عوارض مربوط به دیابت شامل آسیب به عروق خونی می تواند منجر به بیماریهای قلبی عروقی و مغزی عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی و مشکلات عصبی، چشم، کلیه و موارد دیگر شود. از آنجایی که دیابت می تواند تهدیدی جدی برای سلامت متابولیک مادران باشد، مدیریت عوامل خطر متابولیک مادر به ویژه در دوره ی پس از زایمان (peripartum) از اهمیت زیادی برخوردار است. مطالعات اپیدمیولوژیک قبلی گزارش داده اند که شیردهی خطر ابتلا به دیابت بعد از زایمان را کاهش می دهد، اما مکانیسم های منجر به این مزایا نامشخص مانده بود.

در این مقاله که در تاریخ 29 آوریل در Science Translational Medicine منتشر شده است، محققان مکانیسم بیولوژیکی منجر به اثرات مفید شیردهی را توضیح داده اند. پروفسور Kim از دانش آموختگان دانشکده علوم پزشکی و مهندسی در KAIST این تحقیق را با همکاری محققان بیمارستان ملی دانشگاه Bundang سئول (SNUBH) و دانشگاه ملی Chungnam (CNU) در کره و دانشگاه کالیفرنیا سان فرانسیسکو(UCSF)، به طور مشترک انجام دادند.

محققان مشاهده كردند كه هورمون ترشح كننده شیر یعنی "پرولاکتین" در مادران شیرده نه تنها باعث تولید شیر می شود، بلكه همچنین نقش مهمی در تحریک سلولهای بتای پانکراس ترشح کننده ی انسولین دارد كه قند خون را در بدن تنظیم می کند.

همچنین محققان دریافتند که سروتونین که به عنوان ماده شیمیایی مرتبط با احساس خوب و شادی شناخته می شود،، در سلول های بتای پانکراس در دوران شیردهی تولید می شود. سروتونین در سلولهای بتای لوزالمعده به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند و استرس اکسیداتیو را کاهش می دهد و سلولهای بتا مادران را سالم تر می کند. سروتونین همچنین باعث تکثیر سلولهای بتا شده و در نتیجه توده ی سلولهای بتا را افزایش و به حفظ غلظت مناسب قند در خون کمک می کند.

این تیم تحقیقاتی معاینات پیگیری بعد از زایمان را بر روی 174 زن شامل 85 زن شیرده و 99 غیر شیرده، برای دو ماه پس از زایمان و پس از آن سالانه حداقل برای سه سال انجام دادند. نتایج نشان داد مادران شیرده، توده و عملکرد سلولهای بتای لوزالمعده ی بهتری داشته و هومئوستازی گلوکز در آنها تقریبا با غلظت 20 میلی گرم در دسی لیتر پایین تر از گروه دوم صورت گرفته بود، در نتیجه این هومئوستازی بهتر گلوکز، خطر ابتلا به دیابت پس از زایمان را در آنها کاهش می دهد. با کمال تعجب، این اثر مفید، بعد از قطع شیردهی تا بیش از سه سال پس از زایمان حفظ شد.

پروفسور Kim گفت: ما خوشحالیم که ثابت نمودیم که شیردهی با بهبود جرم و عملکرد سلول های بتا و همچنین کنترل گلایسمی بهتر همراه است و برای سلامت متابولیک زنان فواید بسیاری دارد. مطالعات آینده ما در مورد مدولاسیون مسیر مولکولی سروتونرژیک[1] مطابق با مدیریت فاکتورهای خطر متابولیک مادران است که ممکن است به درمان های جدیدی برای جلوگیری از ابتلای مادران به اختلالات متابولیک منجر گردد.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2020-04-breastfeeding-mothers-diabetes-childbirth.html